مقاله كاربرد مواد معدنی و تركیبات آن در صنایع كشاورزی (خوراك دام و طیور)

مقاله كاربرد مواد معدنی و تركیبات آن در صنایع كشاورزی (خوراك دام و طیور)

مقدمه  

انسان نقش مواد معدنی را در خوراك حیوانات را از ابتدای اهلی كردن حیوانات و پرورش گله ای آنها تشخیص داده است. علیرغم قدمت این تشخیص هنوز هم موضوعات مهم و ناشناخته ای در مورد تغذیه و كاربرد مواد معدنی بویژه برای حیوانات پر تولید وجود دارد. برای بیان نقش و اهمیت كاربرد مواد معدنی در تهیه خوراك دام و طیور تقسیم بندی زیر را كه بر اساس هدفهای افزودن این مواد در خوراك می باشند، ارائه می گردد.

الف: تكمیل عناصر مورد نیاز متابولیسم بدن حیوانات جهت سلامتی

ب: افزودنی های غیر مغذی تحریك كننده و افزایش دهنده قدرت هضم .

ج: افزودنی های معدنی جهت آماده سازی خوراك و افزایش كیفیت تولید.

تقسیم بندی فوق نقش و اهمیت بعضی از مواد معدنی را كه جهت برآورد بیش از یك هدف قید شده اضافه می گردد را انكار نمی كند.

مواد معدنی مختلف به دلیل اینكه تأثیرات پیچیده ای در خوراك دام و طیور نشان می دهند كه نقش كاربرد آن بیش از یك هدف یاد شده جلوه گر می شود. به همین دلیل در این نوشتار مواد معدنی و اهداف افزودن آنها را بطور كامل منفك نكرده و در مورد هر یك از تركیبات معدنی و كانیهای خوراكی بطور كلی توضیحاتی ارائه می گردد.

عناصر مورد نیاز متابولیسم بدن

ضرورت وجود عناصر كلسیم ca ، فسفر p ، منیزیم، k ،Na ، cl ، s ، I ید، آهن، Cu مس، كبالت Co ، منگنز Mn ، روی Zn ، سلنیوم se ، مولیبدن Mo ، فلوئور F ، كروم Cr ، سلسیم Si، وانادیم V ، برای یك یا چند گونه حیوان ثابت شده است كه بدون شك برای اكثر حیوانات نیز ضروری می باشند.

بهمین ترتیب مدارك كافی وجود دارد كه نشان مید هد قلع Sn و نیكل نیز احتمالاً ضروری هستند. همچنین این احتمال می رود كه به لیست عناصر ذكر شده عناصر مورد نیاز دیگری نیز درآینده افزوده گردد.

اهمیت شكل شیمیایی مواد معدنی :

اگر چه اغلب شكل عناصر معدنی تغییری نمی كند ولی دارای فرمهای شیمیایی، ظرفیت، تركیب و پیوندهای مختلفی می باشند. فرم شیمیایی تأثیر عمده ای روی مسیری كه ماده معدنی بوسیله حیوان متابولیزه می شود می گذارد. اشكال مختلف شیمیایی مواد معدنی نه فقط جذب و مصرف مواد معدنی را تحت تأثیر قرار می دهد، بلكه متابولسیم بعد از جذب را نیز ممكن است بطور محسوسی تغییر دهد.

مسائل ناشی از كمبود عناصر معدنی

كمبود مواد معدنی در خوراك روزانه حیوانات در جهت تأمین احتیاجات فعالیتهای روزمره، موجب بروز یك سری اثرات سوء در عملكرد طبیعی بدن حیوانات می شود.

كمبود عناصر معدنی ممكن است تغییرات اساسی روی تضعیف ماهیچه ها، لاغری، كم خونی، عقب ماندگی یا بسیاری از بیماریهای دیگر كه از كمبود عناصر معدنی ناشی می شود را انجام دهد. تأمین عناصر معدنی مورد نیاز بدن حیوانات توسط مكملهای خوراكی می تواند این كمبود را كاهش داده اگر چه در این مرحله امكان عدم ظهور علائم كمبود عناصر معدنی وجود دارد اما جهت رفع نیاز و بهبود بایستی افزودن مكملهای معدنی ادامه داده شود.

جهت رشد و بازدهی بیشتر پرورش حیوانات با در نظر گرفتن مسائل و هزینه ها ی متوالی مالی توصیه می گردد مواد مغذی افزوده شود. 

بنتونیت

بنتونیت جزء كانیهای رسی است. بنتونیتها به دو طریق گرمابی و رسوبی تشكیل می شوند و مهمترین ذخایر بنتونیت دنیا از نوع رسوبی می باشد. در این حالت خاكسترهای آتشفشانی اسیدی- حد واسط هنگامی كه در محیطهای دریاچه ای قلیایی برجای گذاشته می شوند، ضمن واكنش با آب اسمكتیت و دیگر كانیها را می توانند تشكیل دهند. مهمترین بخش بنتونیت را كانیهای گروه اسمكتیت تشكیل می دهند. اسمكتیت شامل سریهای دی اكتاهدرال و تری اكتاهدرال است.